
een spannend seizoen voor grote gemeenten
een spannend seizoen
Grote CGK-gemeenten, zoals Urk Eben Haëzer (1700 leden) met twee kerkgebouwen en Zwolle (4500 leden) met drie gebouwen, staan voor een grote uitdaging in deze tijd van coronamaatregelen. Als redactie spreken we ds. Alwin Uitslag (Urk) en ds. Nico Vennik (Zwolle). De Urker predikant pleit er al langere tijd voor dat er maatwerk komt voor kerken. Daardoor zou het voor de leden van Eben Haëzer mogelijk zijn om weer één keer per week een kerkdienst mee te maken. Het is zeer de vraag of de noodwet die dit mogelijk moet maken, wordt aangenomen.
grote gemeenten worstelen met kerk-zijn op anderhalve meter
pauzeknop voor groei
Bij beide gemeenten valt op hoe belangrijk de kerkdienst is als spil van het gemeentelijk leven. Zwolle groeit al jaren met een paar honderd mensen per jaar. Intern komt dat door de leeftijdsopbouw van de gemeente, die is relatief jong en er worden veel kinderen geboren. Externe groei is grotendeels te danken aan de kerkdiensten. Mensen schuiven aan, ervaren de diensten als inspirerend en gastvrij en na verloop van tijd worden ze lid. Voor de groei lijkt de pauzeknop nu ingedrukt te staan, mensen wachten af. De geboortegroei gaat overigens onverminderd door. Er staan inmiddels 55 kinderen ‘in de wacht’ om gedoopt te worden en meer dan 40 belijdeniscatechisanten willen graag hun geloof belijden.
kleinschalig in gezin of wijkkring
Vanaf eind augustus worden kleinschalige doopdiensten georganiseerd in de middag en de avond. Ds. Vennik: ‘We willen de wijkkring uitnodigen om bij de doop in het gebouw te zijn, we denken dan aan twee tot drie dopelingen per dienst. Grootschalige diensten zitten er voorlopig niet in. We hebben nu eerst duidelijkheid gegeven dat we daar tot 1 november niet mee starten. Er zijn online vieringen op zondagochtend om 9.30 uur, er is ’s avonds om 19.00 uur een korte vesper en ‘de Ontmoeting gaat door’. Dat is een soort praatprogramma met een korte meditatie. We moedigen mensen aan om niet alleen diensten te kijken op de bank, maar om die als gezin of als deel van de wijkkring in de huizen te vieren. Daarvoor reiken we werkvormen vragen en suggesties aan zodat er doorgepraat kan worden of dat er een verwerking wordt gedaan met de kinderen.’
verlangen naar maatwerk
Op Urk is de behoefte om kerkdiensten te bezoeken volgens ds Uitslag erg groot. ‘We hebben gepeild bij gemeenteleden wat hun wens of verwachting is qua kerkbezoek. Je zou haast denken dat er een soort opwekking gaande is want mensen verlangen er echt naar om naar de kerk te gaan. In de twee kerkgebouwen is veel ruimte waardoor een groter aantal mensen op anderhalve meter zou kunnen samenkomen. Onze hoop is voorlopig gevestigd op een noodwet die maatwerk mogelijk maakt. Dan zouden we rond de 280 mensen per gebouw kunnen ontvangen. Bij vier diensten per zondag - twee in de Eben Haëzer kerk en twee in de Pniëlkerk - kunnen gemeenteleden één dienst per zondag meemaken. Mocht dat maatwerk niet mogelijk zijn en het maximum 100 blijven, dan overwegen we een morgen-, middag- en avonddienst per gebouw. In die situatie kunnen gemeenteleden twee van de drie zondagen naar het kerkgebouw komen.’
aankomstdosering
Organisatorisch wordt er veel geregeld. Ds. Uitslag zegt over de organisatie van de diensten: ‘De zitplaatsen op de banken worden met kleurtjes aangegeven. Er is een ontvangstteam en er is ‘aankomstdosering’. Als de dienst om 10.00 uur begint, krijgen de mensen van tevoren aangegeven hoe laat ze verwacht worden. Er komen mensen om 9.43 uur, anderen om 9.47 uur. Iedereen heeft een van tevoren toebedeelde plek: mensen die alleen zijn, echtparen bij elkaar, ook grote gezinnen met soms wel 10 mensen mogen bij elkaar zitten. We maken een animatiefilmpje, zodat mensen weten wat hen te wachten staat en welke in- en uitgangen ze mogen gebruiken. We houden zorgvuldig bij wie waar zit zodat we ook kunnen traceren. Mocht er een uitbraak van het virus komen, dan is dat behulpzaam bij een contactonderzoek van de GGD.’
verbondenheid
‘Ik vind het spannend wat het volgende seizoen gaat brengen’, zegt ds. Vennik. ‘Mensen zullen in deze tijd van crisis tot keuzes komen en dan is het de vraag hoe het ervoor staat met het geloof. Stelt dat nog wat voor? Wat ik verder zie is, dat - als dit langer gaat duren - er een groter beroep wordt gedaan op de gemeenschap. Dan komt het aan op verbondenheid vanuit de wijken en de huizen. De Zwolse gemeente is ingedeeld in kringen met gemiddeld 10 adressen. Daar zijn dus 20 tot 25 mensen bij betrokken. Een deel van de kringen functioneert goed en een deel ook niet en daar ligt nu een belangrijke uitdaging.’
kinder- en jeugdwerk
‘Wat betreft het kinder- en jeugdwerk: ontmoeting is voor de jongeren heel belangrijk. Vanaf september wordt er per maand geprobeerd om thuisactiviteiten te organiseren en een grotere massale activiteit. Dit vergt het nodige van vrijwilligers en ouders. De Youth Alpha-cursus willen we vanaf januari van start laten gaan.’
verenigingen, catechese
Voor de Eben Haëzer gemeente op Urk zijn de kerkgebouwen dé centrale plek voor alle activiteiten dus ook voor het verenigingsleven, de catechese en dergelijke. Ds. Uitslag: ‘Voor het jeugdwerk kijken we naar hoe het in het onderwijs is geregeld. Met de belijdeniscatechese heb ik nu alweer bijeenkomsten, maar in kleinere groepen van rond de 12 personen in een zaal. Het betekent voor het komende seizoen dat er meer groepen zijn. En ja, het wordt voor mij dus drukker. Voor de mannen- en de vrouwenverenigingen betekent het ook dat er gesplitst moet worden, maar dan komen we ruimte tekort.’
nieuw seizoen
De beide gemeenten doen er van alles aan om zich zo goed mogelijk te organiseren en voor te bereiden op een nieuw seizoen. Zwolle richt zich meer op het versterken van de kringen in combinatie met online viering en toerusting. Op Urk wordt geïnvesteerd in het zo goed mogelijk gebruiken van de kerkgebouwen. Ds. Uitslag: ‘Voor de Pniëlkerk betekent het dat er een ander ventilatiesysteem moet komen. Als dat nodig is, dan moeten we daarin willen investeren. We zijn ook benieuwd naar hoe het maatschappelijk draagvlak zich ontwikkelt over die anderhalve meter. Wordt het misschien soepeler? Hoe ik dit probeer te duiden en wat de HEERE hierin tot ons zegt? Dat is een goede vraag. Het is zo wezensvreemd om dit allemaal te doen. Juist in de kerk is een gezonde fysieke aanwezigheid, het bij elkaar zijn, zo belangrijk.’
_______
Bron: Rudolf Setz en Jelle Nutma, resp. diaconaal en missionair consulent, in gesprek met ds. Alwin Uitslag (Urk) en ds. Nico Vennik (Zwolle).
Contactpersonen / meer informatie: Dienstenbureau via het e-mailadres in tijden van corona: verbinding@cgk.nl
alle coronaberichten op onze website: www.cgk.nl/corona | hulp bieden en hulp vragen: www.nietalleen.nl |