In een gebied zo groot als Groningen, Friesland en Drenthe samen, op 125 kilometer ten Noordoosten van Pretoria, steunt zending een groep kerken. In de tijd van de apartheid was het gebied een ‘thuisland’ met de naam KwaNdebele. Vandaag de dag gebruiken we alleen bij zending die naam nog.
Officieel valt het gebied nu onder twee burgerlijke gemeentes in het westen van de provincie Mpumalanga. Het gebied was lange tijd arm en achtergesteld. Langzaamaan gaat het wat beter. Veel mensen werken in de grote steden Johannesburg en Pretoria. Dat bepaalt dus de agenda: vroeg van huis en laat weer terug.
Negen kerken
Toen de laatste zendingspredikant uit dit gebied terugkeerde naar Nederland, werd het werk in de kerken geleid door een centrale kerkenraad. Die was verantwoordelijk voor de 32 verschillende preekplaatsen die er waren. Die situatie was niet vol te houden.
Sterke preekplaatsen werden verzelfstandigd. Dit resulteerde in negen zelfstandige kerken: Allemansdrift-B, Libangeni, Maphotla, Kameelpoortnek, Moloto, Kwaggafontein, Waterval, KwaMhlanga en Vezubuhle.
Die negen kerkenraden zijn ook verantwoordelijk voor een aantal preekplaatsen in de omgeving: vaak kleine gemeentes zonder eigen kerkenraad.
Predikanten
Drie van deze negen kerken hebben een eigen predikant. In Moloto werkt ds. Johannes Modisha, in Libangeni tot 2023 ds. Jacob Mahlangu, die vanaf die tijd in Vezubuhle werkt, en in Kwaggafontein ds. Happy Ntlatleng. De predikant is samen met zijn kerkenraad verantwoordelijk voor de eigen gemeente, maar ook voor alle aan hun gemeente verbonden preekposten. Van een voorganger wordt dus veel verwacht. In de zondagse diensten worden zij bijgestaan door ouderlingen die ook voorgaan in de dienst.
Op de foto: ds. Ntlatleng en ds. Nhlongo
Met pensioen maar nog niet uitgewerkt
Ds. Silas Nefefe (oud-directeur Iyani Bible- and Traininginstitute) en ds. Samson Nhlongo zijn beiden met emeritaat gegaan, maar uitgewerkt zijn ze nog niet. Zij coachen jongere collega’s in het gebied van voormalig KwaNdebele en werken mee aan het opzetten van een netwerk van Bijbelcoaches in Zuidelijk Afrika.
Ds. Nefefe verzorgt ook trainingen aan predikanten en kerkenraadsleden in KwaNdebele, onder andere over zelfstandigheid, kerkopbouw en offervaardigheid.
Eigen verantwoordelijkheid
Tot en met 2020 werden de predikantskosten geheel gedragen door Nederland. Daarbij was bepaald dat er een totaalbudget beschikbaar is voor vijf predikanten. Vanaf 2021 dragen de kerken die een predikant hebben zelf een deel van de kosten bij en jaarlijks zal het percentage van de eigen bijdrage groeien.
Het is verrassend om te zien hoe met name de jongere predikanten samen met hun kerkenraad een programma ontwikkelen om de gemeentes ook in financieel opzicht grotere verantwoordelijkheid te laten dragen.
Mensen met een beperking
Al jarenlang wordt er in het gebied omgezien naar jongeren met een beperking. Eerst werd dat aangestuurd door Nederlandse werkers. Het begon in het kerkgebouw van Libangeni, en werd al spoedig verplaatst naar Allemansdrift, waar een zorgcentrum werd gebouwd dat de naam Egodeni draagt. Uitbreidingen kwamen er in Kameelpoortnek met KwaThando en in Kwaggafontein met Bakwethu. Het werk in de centra is een voorbeeld voor heel de provincie Mpumalanga over hoe je op een liefdevolle manier kunt omgaan met meervoudig gehandicapte mensen.
Het bestuur en de staf is inmiddels volledig Zuid-Afrikaans. Veel mensen die er werken zijn lid van een Gereformeerde kerk in het gebied en door de predikanten wordt ook pastorale hulp geboden in de zorgcentra. Gods liefde wordt zichtbaar gemaakt in de centra.