Op 22 april 2023 ging het vakantieschip de Prins Willem-Alexander voor de eerste keer na de coronajaren weer varen voor RLG-reizen. Janneke Otten-Verhaar maakte een reisverslag.
Zaterdag inschepen
Vanmiddag schepen zesenveertig gasten zich in. Meer dan veertig vrijwilligers gaan er alles aan doen om die gasten een fijne week te bezorgen. En één van die vrijwilligers ben ik. Ik ben al meerdere keren in het Nieuw Hydepark in Doorn geweest met RLG-vakantiegangers en dit wordt mijn allereerste week op ‘de boot’. Het verrast mij dat er ook een heel stel jongeren aanwezig is. Onze weekendbrandwacht bijvoorbeeld is een negentienjarige Urker.
Onze leider Bert Bax houdt zijn intro verhaal, de kapitein scherpt ons de veiligheids- en huisregels in en dokter Olga Zwarts deelt ruimhartig tubes handdesinfectiemiddel uit. Tot onze verrassing hebben onze koks al kans gezien om een heerlijke nasi- en bami maaltijd klaar te maken. Dat belooft veel goeds voor deze week. Alle vrijwilligers zoeken daarna hun hut op en beslissen wie het bovenste deel van het stapelbed mag hebben. We gaan onze koffers uitpakken en de bedden opmaken.
Intussen arriveren de eerste gasten al. Dat ze zo lekker vroeg zijn komt vast doordat ze ernaar hebben uitgekeken. Een aantal gasten gaat voor de eerste keer met een RLG-vaarvakantie mee, voor hen is het best een spannende dag waarin ze veel onbekende mensen ontmoeten, van wie ze ten dele ook nog eens afhankelijk zijn. Maar er zijn er ook een aantal die al eerder ervaring opdeden; zij weten al dat al die individuen binnen de kortste keren zomaar vanzelf een groep blijken te vormen. De CGK heeft iets van een grote familie, dat blijkt wel door uitroepen als ‘o, dat is een broer van…’ of ‘die dominee stond vroeger toch in…’.
Na de broodmaaltijd ‘s avonds komen broeders van Emmeloord ons vertellen over de geschiedenis en ontwikkeling van hun gemeente.
Nachtdienst op de Prins Willem-Alexander
Mijn maatje in de nachtdienst, Els, heeft al eerder nachtdiensten gedaan op de PWA. Ze kent de weg en ze werkt mij deskundig een nachtje in. Een nacht is wel wat weinig om al die informatie te laten beklijven, maar toch: volgend jaar is er dv in mijn persoon weer een vrijwilliger met ervaring in de nachtdienst beschikbaar.
We hoeven nog maar een paar gasten naar bed te helpen. Daarbij wordt direct duidelijk dat ik wel veel ervaring heb met verpleegkundige zorg, maar weinig met elektrische rolstoelen. Een gast naar bed brengen, daar draai ik mijn hand niet voor om. Maar een elektrische rolstoel de kamer uit manoeuvreren is echt lastig. Daar ga ik deze week nog maar eens mee oefenen.
Wij maken elk uur een veiligheidsrondje over het schip. Zo kom je ook nog eens ergens, bijvoorbeeld in de machinekamer. Bij calamiteiten mogen we de kapitein uit bed bellen, maar gelukkig hoeven we van dat recht geen gebruik te maken. We ruimen in de salon op, helpen wat gasten naar het toilet, geven wisselligging, schrijven dit blog en vinden al met al dat we een heel rustige nacht hebben.
Zondag, rustdag aan boord
Niet al onze gasten slapen goed. De bedden moeten wennen, de geluiden zijn anders, alles is anders en wat spannend. Al met al vrees ik dat er vandaag een paar mensen dommelend in de kerk zullen zitten.
De zondagochtend begint met brandalarm. Geen paniek hoor. Wij vrijwilligers waren gewaarschuwd dat we na het douchen niet direct de deur van de doucheruimte moesten open zetten, omdat de stoom dan het brandalarm kon activeren. Die aanwijzing van de kapitein is kennelijk niet bij iedereen voldoende ingedaald. Onze brandwachten verwachtten kennelijk al zoiets. Ze renden met gepaste snelheid voor een alarm om 7.05 uur.
Mijn nachtdienst zit erop. Ik doe nog mee met het gelegenheidskoor dat de gasten wakker zingt onder inspirerende begeleiding van onze muzikale vrijwilliger Erik Jan op zijn melodica.
Ontbijt, lunch, ochtendkerk, ik laat het allemaal slapend langs mij heen gaan. Om vier uur ‘s middags vertrekken we naar de middagdienst in een monumentale kerk in Lemmer. Het is een hele onderneming om al die rolstoelen van de loopplank af te krijgen, maar met hulp van een heel aantal ad hoc vrijwilligers van de kerk in Emmeloord komen we allemaal veilig op de kade en in de kerk. We vieren met elkaar het Heilig Avondmaal en weten ons daarin verbonden met Christus, elkaar en de kerk van alle tijden en plaatsen. Hoe sober onze protestantse erediensten ook zijn, we ervaren het Avondmaal als een feest met een diepe betekenis.
’s Avonds hebben we een sing in. We worden begeleid door Emmeloordse zangleiding, waaronder ook onze reisleider Erik. Wat een stem heeft die man!
Maandag in Sneek
Onze musicus Erik Jan is van meerdere muzikale markten thuis. Hij begeleidt het zingen bij de avondsluitingen met de piano. Tijdens de middagkerkdienst juichte het Lemmerse kerkorgel en ’s morgens begeleidt hij de ochtendzang op de melodica, een mondorgel.
Al heel snel na het wakker worden voelen we een trilling door de boot gaan. We varen richting Sneek. Ter plaatse staat een stadswandeling op het programma, waarbij enthousiaste stadsgidsen ons van alles vertellen over karakteristieke huizen en andere bijzonderheden van Sneek. De familie Brenninkmeier van C&A heeft bijvoorbeeld in Sneek haar wortels. En minister-president Gerbrandy was uit Sneek afkomstig. Hij wordt er geëerd met een goed gelijkend standbeeld: je herkent zijne excellentie direct aan zijn snor en jas. Het is helaas wel wat kouder dan we gedacht hadden. De fleecedekens die we om de benen van onze gasten in rolstoel hebben gewikkeld, bewijzen goede diensten, maar zijn voor sommigen toch nog onvoldoende. Na afloop moeten we allemaal wat opwarmen.
Bert Bax komt ’s avonds met een teleurstellende mededeling: de kapitein heeft in zijn beroepswijsheid besloten dat de weerberichten morgen niet goed genoeg zijn om over de Friese wateren richting Leeuwarden te varen. Het is een lastige route met smalle vaargeulen en een heleboel bruggen. De kapitein durft het niet aan, gezien de verwachte windkracht. We zullen dus een alternatieve route gaan varen, naar Enkhuizen. We hebben heel wat gasten en vrijwilligers aan boord die zich verheugd hadden op een bezoek aan (wat zij vinden) de mooiste stad in Nederland, dus er gaat een golf van teleurstelling door de salon.
’s Avonds komt een dame uit Sneek ons vertellen over het poeptonnensysteem, de wijze waarop onze faecaliën in het verleden werden verwerkt. Het was boeiend, leuk, reukloos en voor sommigen hier en daar nog wel herkenbaar. Goede riolering is er in feite nog niet zo heel erg lang.
Na afloop genieten gasten en vrijwilligers nog van een hapje en een drankje en dan nodigt ons bed ons.
Dinsdag in Enkhuizen
Het is een lange vaartocht naar Enkhuizen. Fijn dat het beter weer is dan gisteren en zonnig. De wind is wel koud, maar daarop kun je je kleden. We wagen ons op het bovendek en waaien zo in de openlucht over het IJsselmeer. We deinen vrolijk voort en komen, sommigen met wat bleke gezichten, in Enkhuizen aan.
Onze pastor Oppenhuizen is afkomstig uit Sneek en trakteert daarom deze dag op Sneker oranjekoek. Hij geeft ons ook dagelijks geestelijke voeding, maar daarover later. In ieder geval zijn we blij dat hij deze week met ons meevaart. Hij kan ook goed rolstoelen duwen.
Diverse gasten hebben wel zin in een uurtje shoppen en daarvoor is ’s middags in Enkhuizen gelegenheid. We kregen allemaal een plattegrond van Enkhuizen mee. Het centrum danwel de winkelstraat is vijf minuten vanaf de kade, maar toch zien we bijna allemaal kans om daar pas na een omweg te belanden. Gelukkig nemen de meesten wel de omweg door het mooi aangelegde stadspark.
Ds. Bart Visser, predikant van Leeuwarden, zou daar voor ons een avondprogramma verzorgen. Maar als Mozes niet naar de berg kan komen, komt de berg naar Mozes. Zo verwoordde ds. Visser het, volgens mij ging dit gezegde altijd over Mohammed. In zijn inleiding vertelt ds. Visser dat hij ooit van zijn vrouw een handpop kreeg, die hij opa Johnny noemde. Opa Johnny werd zijn assistent tijdens vakantiebijbelweken en in coronatijd ook bij het kerkelijk kinderwerk. In 2022 werd opa Johnny gevraagd mee te werken aan een kerstviering op een basisschool. Zo zie je maar, onze God kan bijzondere middelen gebruiken voor het uitdelen van het evangelie.
Wat een prachtige causerie houden de dominee en opa Johnny voor ons. Wij zijn mensen op reis. We willen ergens naartoe (Leeuwarden) maar komen ergens anders terecht (Enkhuizen). Er is iemand die beter weet wat goed is dan wij (de kapitein.) Gelukkig zijn we niet alleen, we reizen samen met de kapitein. Samen reizen we verder en de kapitein weet wat goed voor ons is. De toepassing kunnen we allemaal zelf wel maken.
We sluiten de avond af met een drankje. Op de boot is advocaat met slagroom een favoriet.
Woensdag naar Terschelling
Op naar Terschelling. Terwijl de Prins Willem Alexander over het IJsselmeer en later de Waddenzee vaart, geeft ds. Oppenhuizen Bijbelstudie over kinderen van God als vreemdelingen op aarde, vanuit 1 Petrus 2. Er is veel belangstelling voor.
Een deel van de gasten is bezig in de crea ruimte. De laatste hand wordt gelegd aan een tas voor onze meest muzikale vrijwilliger. Andere gasten leggen een puzzel van 1000 stukjes, die kunnen nog wel even vooruit.
De boot legt na de lunch op Terschelling aan en zodoende begint ons eilandbezoek met het rustuur. Dat slaan we nooit over. De meesten van ons vinden dat rustuurtje heerlijk, met zo’n druk programma en de hele dag door veel menselijke interactie.
In drie groepen maken we deze middag een rondrit over Terschelling, bewonderen de natuur en luisteren naar de leuke uitleg van het eilandleven. Onze chauffeur is uitstekend op de hoogte, een echte eilander kennelijk. Na afloop weten we zelfs dat Jort Kelder op Terschelling een huis heeft van vijf miljoen euro. We gunnen het hem. Een enkeling heeft ondanks de genoten middagrust moeite om de ogen open te houden tijdens de lange busrit. Zelf heb ik geen last van slaperigheid. In onze bus is één passagier meer dan er zitplaatsen zijn, en ik behoor tot het drietal dat elkaar afwisselt met staan. Elke bus heeft trouwens een aantal rolstoelplaatsen, die hebben we ook nodig.
We eten vanavond snijboontjes met rijst en kipdijfilet. We hebben een bijzonder goede keukenploeg aan boord, de koks koken voortreffelijk. ’s Avonds doen we spelletjes en ik leer een paar gasten mijn favoriete campingspelletje, yatzee. Nog even hapje/drankje en dan te kooi. Voor de gasten zijn dat overigens uitstekende hoog-laagbedden.
Donderdag, Koningsdag op de PWA
Niet alleen de koning en koningin hebben het druk vandaag, wij ook. Maar druk of niet, we beginnen aan het ontbijt met gebed voor de koninklijke familie. Vanmiddag zullen we een verrassingsactiviteit krijgen in Medemblik. De kapitein wendt de steven in die richting. Al varend kleurt het in de grote salon steeds meer oranje en rood-wit-blauw. Hoedjes, sjaals, rozetten en vooral nagels. Een vrijwilliger heeft een flesje oranje nagellak meegebracht en verft een heleboel nagels oranje, zowel van vrouwen als van mannen. Alleen voor de liefhebbers uiteraard, niets verplicht.
De koks doen hun best met de voorbereidingen voor het feestelijke diner vanavond. Onze reisleiders Erik en Bert hebben hun gezinsleden ingeschakeld om menukaarten te maken. We verwachten er veel van, mede omdat we tijdens het diner leuke bijdragen verwachten van een aantal gasten.
Het is mooi weer vandaag. Er is wat geschoven met de nachtdiensten, daardoor mag ik vannacht samen met Christa weer een nachtje dienen. Ik zou vanavond moeten voorslapen, maar het diner wil ik niet missen en dus probeer ik in het zonnetje op het bovendek een uurtje middagslaap te pakken. Een dekentje is nog wel lekker, hoewel de zon vandaag best wat warmte geeft.
We gaan op weg naar de Bonifaciuskerk in Medemblik. Onderweg kunnen we nog net een stukje vrijmarkt meepakken, maar onze nieuwsgierigheid dringt ons toch snel naar de kerk. En daar vinden we Erik Jan op het orgel. Uit volle borst kunnen we psalmen en vaderlandse liederen meezingen en genieten van het orgel. Helaas moet om des tijds wille het programma wat ingekort worden, dat kost ons de Zilveren Vloot.
Op het oranjemenu van ons diner staan creaBea, een Maximasoepje, Koning Willem Alexander hoofdgerecht en Prinsessentrifle. De maaltijd besluiten we met koffie met bonbon.
Ik zou pagina’s kunnen vullen met een verhaal over de diverse bijdragen van onze gasten tijdens het diner. Dat doe ik niet, maar ze waren stuk voor stuk geweldig, van gedicht tot Frans chanson.
Vrijdag terug naar Lemmer
Het was vannacht een drukke dienst, maar terwijl iedereen vrijdagochtend zijn en haar uiterste best deed om alles op tijd schoon, klaar en ingepakt te krijgen, sliep ik als een roos. De bingo die ochtend is vast leuk geweest, want we hadden mooie prijzen klaarstaan.
Ds. Oppenhuizen houdt bij de lunch zijn laatste meditatie van deze week. De hele week was het thema ‘christenen zijn…’. Vandaag zijn we vrienden, naar aanleiding van Johannes 15 vers 15. Al eerder kregen we een kartonnen kruisje met het woord ‘geliefd’ erop geschreven als ultieme invulling van die puntjes …. uit het thema. Wij zijn door God geliefd.
We zijn er klaar voor om opgehaald te worden. De eerste familieleden staan al te wachten op de kade van Lemmer. Ontroerend om elkaar zegenend toe te zingen: ‘Ga met God en Hij zal met je zijn, tot wij weer elkaar ontmoeten, in zijn naam elkaar begroeten. Ga met God en hij zal met je zijn.’
