we zitten er nog middenin

'Ik merk dat ik steeds meer vervreemd van de kerk. Ik voel afstand bij het online volgen van de diensten, ik vind het saai en het voelt alleen. Doordat ik in een risico­groep zit kan ik niet naar de kerk en ik kan ook niet bij mensen over de vloer komen. Het voelt raar om zo kritisch te zijn want ik weet hoeveel mensen hun best doen.'

Dit is een reactie van iemand (67) uit het noorden van het land op de vraag hoe hij de kerk ervaart tijdens de corona­crisis. Herkenbaar? Wat me opvalt is dat mensen de corona­crisis zo verschillend ervaren. De een ziet de maatre­gelen van de overheid als een complot. De ander wil weer uit volle borst zingen in de kerk en nog iemand anders is angstig en blijft thuis om niet in een groep het virus op te lopen.

bezorgd

Op een Facebook­groep voor predi­kanten en pastores werd de vraag gesteld: 'Met welke emotie begin je vooral aan het nieuwe kerke­lijke seizoen?' Een deel gaf aan blij en optimis­tisch te zijn. De kerk is er altijd geweest en in deze tijd ‘moeten’ we veel minder en dat is ook goed. Terwijl anderen bang worden, of boos of bedroefd. Veel predi­kanten gaven aan dat ze bezorgd zijn. Er is zoveel niet duidelijk. Hoelang gaat het duren tot er een vaccin is en gaat dat dan echt werken? Komt er een tweede golf?  Wat zijn de effecten op de betrok­kenheid van gemeen­te­leden bij de eigen gemeente? De vanzelf­spre­kendheid is wegge­vallen en iemand noemde het ‘de verstrooiing’. De zondag krijgt een andere invulling. Veel diensten worden gestreamd. Maar blijven gezinnen met kinderen en jongeren op deze manier verbonden? Welke gevolgen gaat de econo­mische crisis hebben voor bedrijven, voor zzp’ers in allerlei sectoren. Wat is de rol van de kerk en van de diaconie?

Dit artikel begon met iemand die een gevoel van vervreemding verwoordt. Ik merk dat eerlijk gezegd bij mezelf ook. Meestal zit ik vol met ideeën en visie voor de toekomst. Nu weet ik het niet zo goed. We zitten midden in de crisis. Wat precies de gevolgen zijn of wat we moeten doen - het is nog niet duidelijk.

nabijheid en verbondenheid

Ik probeer stap voor stap verder te gaan. Ik zie op micro­niveau heel mooie ontmoe­tingen in de buurt en mensen bedenken creatieve (online) oplos­singen. Maar ik mis ook het contact met de grotere groep. Ik vind die ander­hal­ve­meter-samen­leving niet passen bij de cultuur en de waarden van de kerk. We zijn in de kerk toch van nabijheid en verbon­denheid met elkaar en met God? En juist die nabijheid kunnen we niet beleven op de manier waarop we dat gewend waren. Toch geloof ik dat we door deze crisis gaan komen. Chris­tenen leven vanuit hoop en in het besef dat God zijn kerk bewaart. Vanuit die gedachte een paar suggesties:

1. houd contact en bevraag elkaar

Wat me in het evangelie vaak opvalt is dat Jezus zijn leerlingen vragen stelt. Als veel mensen afhaken die met Jezus opliepen dan stelt Hij zijn leerlingen de vraag: 'Wilt u ook niet weggaan?' Dan is het antwoord van Petrus: 'Heere, naar wie zullen wij heengaan? U hebt woorden van eeuwig leven' (Joh.6: 67-68 HSV). Juist een moeilijke tijd brengt ons terug bij wat het evangelie persoonlijk voor ons betekent. Dat komt naar boven als we elkaar vragen stellen, als we ten diepste de vragen die de Heere stelt tot ons door laten dringen. Vragen die we juist nu aan elkaar kunnen stellen op (online) huisbe­zoeken of gesprekken onderling of in groepen.

2. houd het doel voor ogen

We kunnen als kerken in deze tijd niet varen op ‘cruise control’. We zullen moeten navigeren op basis van de ontwik­ke­lingen en ons steeds afvragen: Waarom doen we dit en vanuit welke waarden? Dragen we bij aan het vermin­deren van risico’s op besmetting en beschermen we kwetsbare mensen, ouderen en mensen die al ziek zijn? Helpen we mee om te voorkomen dat de zieken­huizen overbelast worden? Kunnen we creatief wegen vinden om wel te ontmoeten, het Woord te horen en uit te delen? Werken we samen toe naar een situatie waarin we in alle vrijheid God en elkaar kunnen ontmoeten? Vanuit die doelen mogen we kritisch zijn en opkomen voor de eer van God en het recht van de zwakke.

3. maak keuzes en geef duide­lijkheid waar mogelijk

Een suggestie als ‘je kunt misschien juist nu met een klein groepje bij elkaar komen’ is te vaag. Wees duidelijk naar elkaar in de commu­ni­catie: 'Een wijkkring of bijbel­stu­die­groep kan één keer per maand gebruik maken van het kerkgebouw. De zalen zijn te gebruiken voor groepen tot vijftien personen. Op de website staat een agenda waar de bijeen­komst in is te plannen.' Durf ervoor te kiezen om in deze tijd bewust dingen niet (meer) te doen zodat mensen niet overvraagd worden. Blijf zoeken naar mogelijk­heden om contact te houden, ook via digitale kanalen.

4. zoek samen God

Van verschil­lende gemeenten hoor ik dat ze in de afgelopen tijd hebben gepro­beerd te duiden wat er gebeurt vanuit het Woord van God. Vanuit Urk hoorde ik dat de verge­lijking werd getrokken met de balling­schap. De gemeente van Zwolle had een serie over de woestijn­pe­riode van het volk Israël. Door crises heen ontstaan vaak nieuwe inzichten. We zitten er middenin en mogen leren om in afhan­ke­lijkheid van God te leven, ‘bij de dag’ want morgen kan het weer anders zijn.

_______

Bron: Rudolf Setz, diaconaal consulent. Boven­staande tekst is een ingekorte versie van een artikel dat op 18 september verscheen in het Kerkblad voor het Noorden. Dit is de volledige tekst.

Contact­per­sonen / meer infor­matie: Diensten­bureau via het e-mailadres in tijden van corona: verbinding@cgk.nl